Động mạch - Bệnh động mạch vành nguy hiểm như thế nào?

Nếu như tai biến mạch máu não thường được biết đến như là căn bệnh của những người cao tuổi thì bệnh động mạch vành lại có thể xảy ra ngay cả ở những người còn rất trẻ và khỏe mạnh. Trong đó nguy hiểm nhất là nhồi máu cơ tim và  đau thắt ngực . Sự thay đổi trong chế độ dinh dưỡng và những áp lực cuộc sống đã và đang làm bệnh lý này gia tăng. 

Vai trò của động mạch vành trong cơ thể :Quả tim là một khối cơ rỗng có vai trò gần giống như một máy bơm. Tim có nhiệm vụ bơm máu đi cung cấp cho toàn bộ cơ thể.  Tim có cấu tạogồm  hai phần, mỗi phần thực hiện chức năng khác nhau: Tim phải có nhiệm vụ nhận máu tĩnh mạch (máu đen) đến từ các bộ phận của cơ thể và bơm chúng lên phổi. Tại đây máu tĩnh mạch được làm giàu ôxy và trở thành “máu đỏ”. Tim trái thì nhận máu từ các tĩnh mạch phổi (máu đỏ) và có nhiệm vụ bơm chúng lên động mạch chủ để đưa đến các cơ quan qua hệ động mạch ngoại biên. Mỗi phần đều có buồng nhận máu, được gọi là tâm nhĩ và buồng bơm máu, được gọi là tâm thất. Các tâm thất có thành cơ dày (cơ tim) và co bóp đều đặn (tần số khoảng 60 - 70 lần/phút khi nghỉ ngơi) để có thể bơm máu đến các bộ phận khác nhau của cơ thể, giúp cho dòng máu chảy trong các động mạch theo nhịp đập của tim.

Các tâm nhĩ thì được ngăn cách với các tâm thất bởi các van tim (van ba lá ở bên phải và van hai lá ở bên trái). Các van tim này chỉ cho dòng máu chảy theo một chiều nhất định: khi tâm thất co bóp để tống máu vào trong động mạch thì các van này đóng lại để ngăn cản dòng máu phụt ngược lên tâm nhĩ. Có các van tim tại các cửa ra của các tâm thất (van động mạch phổi tại cửa ra của tâm thất phải và van động mạch chủ tại cửa ra của tâm thất trái), các van này có vai trò ngăn cản dòng máu chảy ngược về tâm thất trong thời kỳ tâm trương. Để hoạt động được thì cơ tim cần được cung cấp đủ máu giàu ôxy. Máu được cung cấp đến cơ tim thông qua hệ thống động mạch vành. Các nhánh động mạch vành xuất phát từ gốc động mạch chủ. Hệ động mạch vành bao gồm  động mạch vành trái và động mạch vành phải. Các động mạch này chia ra các nhánh nhỏ hơn tới nuôi từng vùng cơ tim.

Điều gì xảy ra khi mắc bệnh động mạch vành?
Để hoạt động được bình thường thì các động mạch vành sẽ cung cấp năng lượng và ôxy cho cơ tim. Bệnh động mạch vành xuất hiện khi một hoặc nhiều nhánh động mạch này bị tắc nghẽn một phần hay hoàn toàn (thường là do các mảng xơ vữa). Thông thường thì các cơn đau thắt ngực xảy ra khi động mạch vành bị hẹp trên 50% khẩu kính của lòng mạch. Khi hoạt động thể lực, cơ thể cần nhiều ôxy hơn nên cơ tim phải làm việc nhiều hơn như: tăng cường co bóp, tăng tần số tim, huyết áp tăng... do đó nhu cầu ôxy của cơ tim cũng tăng lên. Nếu một nhánh động mạch vành bị hẹp thì vùng cơ tim tương ứng  không được cung cấp máu đầy đủ. Cơ tim sẽ bị thiếu máu và thiếu ôxy gây nên các cơn đau thắt ngực. Cơn đau thắt ngực này thường xảy ra khi bệnh nhân gắng sức và giảm đi khi bệnh nhân được nghỉ ngơi, nên người ta gọi nó là cơn đau thắt ngực ổn định. Nếu các mảng xơ vữa trong động mạch vành bị nứt, vỡ ra thì các cơn đau thắt ngực có thể xảy ra ngay cả khi nghỉ ngơi nên người ta gọi là cơn đau thắt ngực không ổn định.

Điều trị bệnh động mạch vành thế nào?
Điều trị nội khoa: Điều trị bằng thuốc, người bệnh có thể dùng một hoặc nhiều loại thuốc kết hợp với nhau. Phương pháp này chỉ làm giảm được triệu chứng nhưng không giải quyết được nguyên nhân  hẹp lòng động mạch vành.
Điều trị ngoại khoa: Phẫu thuật làm cầu nối chủ - vành. Vùng cơ tim bị thiếu máu sẽ được cung cấp máu bởi một mạch máu khác vòng qua chỗ động mạch vành bị hẹp hay bị tắc.
Tim mạch can thiệp: Đây là phương pháp can thiệp động mạch vành qua da, không phải phẫu thuật nhưng có thể làm giảm triệu chứng và giải quyết được nguyên nhân là hẹp lòng động mạch vành.
Cho dù người bệnh đã được điều trị bằng phương pháp ngoại khoa hay tim mạch can thiệp thì việc sử dụng liên tục các thuốc là rất cần thiết để duy trì kết quả của các phương pháp này. Bên cạnh đó, người bệnh cần phải có lối sông lành mạnh như: không hút thuốc lá; luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên, đặc biệt là tập đi bộ; tránh căng thẳng quá mức; Thay đổi chế độ ăn uống hàng ngày: ăn nhạt, không ăn mỡ và các phủ tạng động vật, hạn chế ăn trứng, sữa, đồ ngọt; không uống quá nhiều rượu, bia. Và điều trị một số bệnh có liên quan đến bệnh động mạch vành như : điều trị rối loạn lipid máu; điều trị bệnh tăng huyết áp và điều trị bệnh đái tháo đường; ăn chế độ giảm cân, chống béo phì.