Chế độ dinh dưỡng dành cho người bị bệnh Gout

Có thể nói rằng nguyên nhân trực tiếp gây nên bệnh gút (thống phong) là sự kết tủa của các vi tinh thể muối urate natri. Một trong những biện pháp phòng chống bệnh gút hiệu quả nhất là phải có một chế độ dinh dưỡng phù hợp, hạn chế đến mức tối đa dùng các thực phẩm có nhân purine.

Những thức ăn không có lợi cho người bị bệnh Gout :

Trong cơ thể con người, axit uric được tạo ra từ ba nguồn chính: thoái giáng từ những chất có nhân purin do thức ăn đưa vào, thoái giáng các chất có nhân purin từ trong cơ thể và tổng hợp các purin từ con đường nội sinh.

Vì vậy, những người có acid uric máu cao thì nên kiêng hay hạn chế dùng các thực phẩm chứa nhiều nhân purin như nội tạng động vật (gan, thận, não, tụy...), những loại thịt có màu đỏ, các loại hải sản. Không nên sử dụng các đồ ăn thức uống có chất kích thích như trà đặc, cà phê, rượu trắng, hạt tiêu, hồi, quế, ớt...

Dùng nhiều thuốc lợi tiểu như hypothiazid, lasix… có thể làm tăng acid uric và gây ra các đợt Gút cấp tính.

Một số loại thực phẩm có lợi cho bệnh nhân Gout:

Người bị gút nặng sẽ có lượng acid uric máu tăng quá cao nên ăn theo chu kì như ngày ăn táo, ngày ăn dưa chuột, ngày ăn rau xanh để hỗ trợ điều trị bệnh. Nếu ăn táo hay dưa chuột thì mỗi ngày sử dụng 1,5kg, chia làm 3-4 bữa. Nếu ăn rau xanh mỗi ngày 1,5kg thì nên chia thành nhiều bữa chế biến dưới các dạng nấu, xào hay làm nộm.

Rau cần: cần trồng dưới nước là loại rau có tính mát, vị ngọt, có công dụng thanh nhiệt lợi thủy. Cần trồng trên cạn có tính mát, vị đắng ngọt, có công dụng thanh nhiệt, khu phong và lợi thấp. Có thể dùng cả hai loại, đặc biệt rất tốt trong giai đoạn gút cấp tính. Rau cần là ra rất giàu khoáng chất và hầu như không chứa nhân purin. Có thể ăn sống, ép lấy nước uống hoặc nấu canh ăn hằng ngày đều rất tốt.

Súp lơ: là một trong những loại rau chứa ít nhân purin (mỗi 100g chỉ có dưới 75mg). Súp lơ là loại rau có tính mát, vị ngọt, công dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, thông tiện nên đây là thực phẩm thích hợp cho những người có acid uric máu cao.

Dưa chuột (Dưa leo): là loại rau có tính kiềm. Theo dinh dưỡng học cổ truyền thì dưa leo có tính mát, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc nên có khả năng bài tiết tích acid uric qua đường tiết niệu.

Cải xanh: cũng là loại rau kiềm tính, và hầu như không có chứa nhân purin. Cải xanh có công dụng giải nhiệt trừ phiền, thông lợi tràng vị. Sách Trấn nam bản thảo đã cho rằng cải xanh còn có tác dụng lợi tiểu, rất thích hợp cho những người bị bệnh gút.

Cà: cà pháo, cà bát, cà tím... đều có công dụng hoạt huyết tiêu thũng, khứ phong thông lạc, thanh nhiệt chỉ thống. Đây cũng là loại thực phẩm kiềm tính và hầu như không chứa nhân purin. Nghiên cứu hiện đại cũng đã cho thấy rằng cà còn có tác dụng lợi niệu ở một mức độ nhất định.

Cải bắp: là loại rau hầu như không có nhân purin, có công dụng "bổ tinh tủy, lợi ngũ tạng lục phủ, lợi quan tiết (có ích cho khớp), thông kinh hoạt lạc" nên đây là thực phẩm rất tốt cho người có acid uric trong máu cao.

Củ cải: đây là loại rau có tính mát, vị ngọt, có công dụng lợi quan tiết, hành phong khí, trừ tà nhiệt (Thực tính bản thảo), trừ phong thấp (Tùy tức cư ẩm thực phổ), rất thích hợp cho những người bị phong thấp nói chung và thống phong nói riêng. Đây cũng là một trong những loại rau kiềm tính, giàu sinh tố, nhiều nước và hầu như không có nhân purin.

Khoai tây: là một thực phẩm kiềm tính, rất giàu muối kali. Trong thành phần hóa học của nó hầu như không có nhân purin.

Bí đỏ: có tính ấm, vị ngọt, công dụng bổ trung ích khí, giảm mỡ máu và hạ đường huyết, đây là loại thực phẩm kiềm tính và hầu như không chứa nhân purin, vì vậy bí đỏ là loại thực phẩm rất lý tưởng cho những người bị cao huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì và tăng acid uric trong máu.

Bí xanh: có tính mát, vị ngọt đạm, có công dụng thanh nhiệt tiêu đàm, lợi tiểu tiện, giải độc, giảm béo. Đây là loại thực phẩm kiềm tính, nhiều nước và chứa rất ít nhân purin, có khả năng thanh thải acid uric qua đường tiết niệu khá tốt.

Dưa hấu: có tính lạnh, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát và lợi tiểu tiện. Trong thành phần có chứa nhiều muối kali, nước và hầu như không có nhân purin. Chính vì vậy đây là loại quả đặc biệt rất tốt cho những người bị gút giai đoạn cấp tính.

Đậu đỏ: còn gọi là xích tiểu đậu, có tính bình, vị ngọt chua, có công dụng kiện tỳ chỉ tả, lợi niệu tiêu thũng. Đây là loại thực phẩm hầu như không có nhân purin, rất tốt cho những bệnh nhân gút.

Lê và táo: đây là hai loại quả có tính mát, vị ngọt, tác dụng thanh nhiệt sinh tân, chỉ khát trừ phiền. Trong thành phần có chứa rất nhiều nước, sinh tố, muối kali và hầu như không có nhân purin. Là loại quả kiềm tính nên rất tốt cho bệnh nhân bị bệnh gút cấp tính và mãn tính.

Nho: co tính bình, vị ngọt, có tác dụng bổ khí huyết, cường gân cốt và lợi tiểu. Đây cũng là loại quả kiềm tính, nhiều nước, giàu sinh tố và hầu như không có nhân purin.

Sữa bò: đây là loại thực phẩm bổ dưỡng rất giàu chất đạm, nhiều nước và chứa rất ít nhân purin. Là nước uống lý tưởng cho những bệnh nhân bị bệnh gut cả cấp tính và mãn tính.

Chế độ ăn uống

- Người bị bệnh gút không nên ăn các lọa thức ăn chứa nhiều chất đạm nhất là đạm động vật như: tim, gam, thận, óc, trứng vịt lộn… Nên ăn thức ăn có hàm lượng purin thấp như: trứng, sữa, pho mát tươi, bánh mì, bột ngũ cốc, rau cần, súp lơ, khoa tây, bí đỏ, đậu tương…

- Hạn chế ăn đồ ăn hải sản như: cá biển, tôm, cua, ốc, hến…

- Tuyệt đối không uống rượu, bia, đồ uống có các chất kích thích khác

- Ăn nhiều rau xanh và hoa quả.

- Uống nhiều nước, đặc biệt là các loại nước khoáng và nước uống có ga vì 2 loại nước này giúp kiềm hóa nước tiểu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc dào thải lượng axít uric ra khỏi có thể.

Chế độ sinh hoạt

- Cần vận động thường xuyên, vừa sức. Không luyện tập quá nhiều và quá sức vì sẽ càng làm cơn đau ở các khớp chân tay trở nên trầm trọng.

- Tắm biển là liệu pháp rất tốt cho những bệnh nhân gút vì nước biển có khả năng chống lại hiện tượng cứng khớp, teo cơ.

- Tránh dầm mưa lạnh hay tắm lạnh đột ngột.

- Hạn chế căng thẳng, bực tức. Giữ tinh thần luôn thoải mái và không nên thức khuya.

- Buổi tối trước khi đi ngủ nên ngâm chân tay với nước ấm từ 20 - 30 phút. Phương pháp này giúp làm mềm và thư giãn các khớp, có thể hạn chế được các cơn đau cấp tính do bệnh gây ra, từ đó làm hạn chế biến dạng khớp.

Chế độ thuốc men

- Nên uống thuốc đều đặn và đúng liều lượng theo chỉ định của bác sỹ.

- Không nên lạm dụng hay tùy ý sử dụng thuốc giảm đau khi có hiện tượng sưng đau các khớp. Chỉ dùng thuốc giảm đau, kháng viêm khi có các cơn đau viêm khớp. Nên nhớ rằng: càng hạn chế dùng thuốc giảm đau càng tốt.