Thuốc - Món ăn bài thuốc từ lươn
Theo Đông y, lươn là một loại thực phẩm dinh dưỡng và vị thuốc tốt, có giá trị dinh dưỡng cao, vị ngọt, tính ấm, không độc, bổ gan, tỳ thận, có công dụng thanh nhiệt, nhuận tràng, an thần, mạnh gân xương, điều hòa khí huyết. Dựa vào tài liệu nước ngoài, thịt lươn được chế biến dưới dạng “lươn hấp cơm”, một món ăn - vị thuốc phổ biến chữa bệnh vàng da (bệnh hoàng thống).
Thịt lươn vệ sinh sạch, cắt miếng, ướp gia vị và nước gừng tươi, kèm theo ít rượu. Khi cơm chuẩn bị cạn, bỏ thịt lươn lên trên để hấp cho chín. Dùng nóng. Kết quả điều trị rất hiệu quả, sắc mặt sẽ hết vàng. Thịt lươn chế biến cùng với ngó sen chữa rong kinh, băng huyết; thịt lươn cuộn lá lốt nướng ăn trị tê thấp; thịt lươn hầm cùng đỗ đen có công dụng bổ thần kinh; ninh nhừ cùng màng mề gà trị cam tích ở trẻ em... Người Nhật Bản xem thịt lươn là một loại thực phẩm thông huyết mạch, lợi gân cốt.
Trị thiếu máu, gầy còm, mệt mỏi: thịt lươn 10g thái nhỏ và nước gừng 10-20ml, gạo vừa đủ, nấu thành cháo. Ăn trong ngày.
Trị viêm gan mạn tính: lươn 2-3 con làm thịt, vứt ruột, tầm gửi cây dâu 60g; rễ lau 30g, nước vừa đủ. Tất cả đem nấu chín, ăn cả cái cùng với nước.
Trị suy nhược thần kinh: thịt lươn 250g, xát lát nhỏ, hấp cách thủy với hoài sơn, bách hợp, mỗi thứ 30g và nước vừa đủ. Ăn trong ngày. Ăn từ 5 đến 7 ngày.
Trị mồ hôi tay/chân: lươn 1 con, luộc qua, gỡ lấy thịt, ý dĩ nhân 20g, gạo nếp 30g. Trộn tất cả lại, nấu thành cháo với nước luộc lươn, kèm theo gia vị, ăn trong ngày. Dùng 5 đên 7 ngày là 1 liệu trình.
Trị di, mộng tinh: củ súng 10g nấu chín, lột vỏ phơi khô, hoài sơn 50g nấu chín, phơi khô. Hai thứ tán bột, trộn đều nấu cháo cùng thịt lươn, ăn khi nào thấy đói. Áp dụng liên tục một thời gian.
Trị bạch đới, khí hư: lươn 1 con to chỉ lấy phần giữa khoảng 30cm, đốt thành tro; hồ tiêu tán nhỏ, rây bột mịn. Tất cả trộn đều, mỗi lần uống 8g kèm theo rượu, ngày chia 3 lần (Nam dược thần hiệu).
Kiêng kỵ: Người mắc bệnh sốt rét vàng da, kiết lỵ, đầy bụng, khó tiêu, hạn chế ăn lươn.