Tuyến ức - Những điều cần biết về ung thư tuyến ức

Ung thư tuyến ức thuộc loại ung thư vùng trung thất trước trên, trải dài từ phía cổ họng tới trước tim. Căn bệnh này rất ít gặp nên nó thường được phát hiện muộn và hay bị bỏ sót.

1. Tìm hiểu về tuyến ức

Tuyến ức nằm trong lồng ngực, thuộc trung thất trước trên, trải dài từ phía dưới cổ họng đến trước tim. Ở tuổi dậy thì, kích thước của tuyến ức tăng gấp đôi so với lúc sinh ra, sau đó nó co dần lại, đồng thời các mô chức năng trong tuyến cũng được thay thế bằng những mô mỡ.

Tuyến ức là một lympho – biểu mô, nó có một hình thể đa dạng, có thể ngắn và to hoặc dài và hẹp. Ở trẻ em, nó có hình dài theo chiều dọc đứng, dày từ trước ra sau, phía dưới thì nở to, phía trên  được thu hẹp. Tuyến gồm có 2 thùy phải và trái không đều nhau, không đối xứng, chồng lên nhau ở đường giữa nhưng vẫn tách biệt, cách nhau bởi một mô lỏng lẻo và vẫn tách rời nhau ở đầu dưới. Mặt trước các thùy hơi lồi, sù sì, có các đường hằn lõm được chia thành các tiểu thùy, mặt sau của nó hơi lõm và mang dấu ấn của những cơ quan lân cận.

Ở trẻ sơ sinh thì tuyến ức có màu hồng, có màu hơi xám ở trẻ em còn ở người lớn thì chuyển sang màu vàng nhạt do mỡ phát triển. Lúc mới đẻ, tuyến ức có cân nặng tầm 10 – 15g, phát triển cho đến tuổi dậy thì, năm 11 – 15 tuổi thì nó có cân nặng tầm 25 – 35g; sau đó bị thoái triển dần, ở người già vẫn thì vẫn tồn tại dưới dạng một khối mỡ (corpus adiposum) thay thế cho tuyến ức.

Tuyến ức nằm ở phần trên của trung thất trước ở trong khoảng gian màng phổi trên; tiếp giáp ở mặt trước với xương ức (phần chuôi và một phần thân xương ức cho đến sụn sườn thứ 4); ở hai bên với bờ trước của hai lá phổi; ở mặt sau với phần trên của màng ngoài tim và những mạch máu lớn. Nếu phát triển lớn thì phần cổ của tuyến ức có thể vượt lên quá xương ức, đến vùng cổ, trước khí quản, sau các cơ ức – đòn – móng và ức – giáp, lên đến gần phần eo của tuyến giáp trạng.

2. Ung thư tuyến ức là gì?

Ung thư tuyến ức chủ yếu gồm 3 dạng chính. Dạng ung thư có nguồn gốc từ tế bào biểu mô, có thể nguyên phát hay thứ phát sau một u lành tính, thường gặp và có mức độ ác tính rất cao, khó có thể chẩn đoán bản chất tế bào học. Dạng ung thư có nguồn gốc từ tế bào Lympho, rất thường gặp. Loại ung thư có nguồn gốc từ tế bào Kulchitsky hay tiết ra những Hormon hướng thần kinh, rất ít gặp và khó có thể chẩn đoán.

Sinh thiết khối u dưới hướng dẫn của X quang, cắt lớp vi tính là không hề khó, nhưng xác định được tổn thương tổ chức học để đánh giá u lành tính hoặc ác tính thì lại rất khó.

3. Triệu chứng ung thư tuyến ức

Bệnh nhân ung thư tuyến ức thường có biểu hiện khó thở

Nguyên nhân gây ung thư tuyến ức cho đến nay thì người ta vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh nhưng người ta đã có thể chẩn đoán được bệnh ung thư tuyến ức thông qua những biểu hiện, triệu chứng sau:

Hầu như tất cả ung thư tuyến ức đều được phát hiện ở các giai đoạn muộn, khi khối u quá lớn gây chèn ép khí quản làm cho người bệnh bị khó thở, hay chèn ép những tĩnh mạch ở vùng cổ gây cản trở luồng máu từ đầu trở về tim  gây ra  hiện tượng sưng nề vùng mặt.

Khoảng 50% ung thư tuyến ức có biểu hiện nhược cơ. Thường gặp ở một số nhóm cơ như: cơ mắt gây hiện tượng nhìn đôi và sụp mi, cơ vùng cổ làm khó nuốt và nói khó, cơ ngực gây nên hiện tượng khó thở.

Khoảng 50% trường hợp ung thư tuyến ức có biểu hiện thiếu máu do bất sản hồng cầu, triệu chứng da xanh, niêm mạc nhợt, hoa mắt, chóng mặt, xét nghiệm máu có số lượng hồng cầu bị giảm. Có thể kèm theo hiện tượng giảm Gamma Globulin huyết, đó là nguyên nhân tăng tính mẫn cảm với những tác nhân gây bệnh.

4. Chẩn đoán ung thư tuyến ức

Để chẩn đoán được ung thư tuyến ức thì chủ yếu dựa vào chụp X quang tim phổi và cắt lớp vi tính. Chụp cộng hưởng từ và siêu âm tuyến ức là các phương pháp thăm khám bổ trợ, nhằm cung cấp thêm các thông tin cho việc chẩn đoán. Chụp Positron (Positron Emission Tomography – PET) sẽ cho phép đánh giá được mức độ ác tính và sự lan tràn của khối u, giúp cho quá trình điều trị đạt được hiệu quả cao nhất.

5. Điều trị ung thư tuyến ức

Nếu là u của tế bào Lympho loại Hodgkin hay non Hodgkin, thì chủ yếu sẽ được điều trị nội khoa bằng Corticoid và hoá chất. U thuộc tế bào biểu mô hay tế bào Kulchitsky, có chỉ định phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến ức, kết hợp điều trị tia xạ trong trường hợp khối u không thể cắt được hết, hoặc khối u bị tái phát.