Tuyến giáp - 8 nguyên nhân gây ra bệnh về tuyến giáp

Mặc dù các nguyên nhân chính xác gây ra những bệnh về tuyến giáp như suy giáp, cường giáp hoặc ung thư tuyến giáp vẫn còn chưa được khoa học xác định rõ ràng, nhưng các nhà khoa học đã cho rằng có một vài yếu tố nguy cơ cao có thể tạo nên căn bệnh nguy hiểm này.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết, một bộ phận rất nhỏ nhưng đóng vai trò vô cùng quan trọng của cơ thể, nó nằm phía trước cổ. Tuyến giáp được coi là tuyến lớn nhất của hệ nội tiết, nó tiết ra hormone - nội tiết tố thyroxin (T4) có vai trò quan trọng trong điều hòa sự phát triển của các cơ quan, thúc đẩy sự hoạt động, trưởng thành của các tế bào.

Tuyến giáp còn giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể cho phù hợp môi trường, giữ cho não luôn trong tình trạng minh mẫn, tim đập đều... Khi tuyến giáp phải hoạt động quá mức, bị suy yếu, đó là do nó không tiết đủ hormon T4 cho cơ thể gây nên bệnh suy giáp trạng. Ngược lại khi tuyến giáp tiết ra quá nhiều hormon thì sẽ dẫn đến trình trạng tuyến giáp phải hoạt động quá mức gây ra bệnh cường tuyến giáp trạng. Cả hai tình trạng suy giảm hay  hoạt động quá mức của tuyến giáp nếu không được điều trị kịp thời đều sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, thậm chí nó còn có thể dẫn đến ung thư tuyến giáp .

1.Rối loạn hoạt động của hệ miễn dịch:

Đây là các loại viêm tuyến giáp phổ biến nhất, và cũng là nguyên nhân chủ yếu gây suy giáp. Nó thực chất bắt nguồn từ việc rối loạn hoạt động của hệ miễn dịch trong cơ thể. Thông thường thì hệ miễn dịch giúp cơ thể chống lại các vi khuẩn, vi rút từ môi trường gây bệnh, nhưng đối với chứng viêm tuyến giáp này thì  hệ thống miễn dịch lại sinh ra những kháng thể tấn công lại các cơ quan trong cơ thể trong đó có tuyến giáp. Bệnh diễn tiến âm thầm nên người bệnh không thể phát hiện được sớm.

2.Thiếu iốt:

Một chế độ ăn thiếu iốt được coi là nguyên nhân chủ yếu gây ra suy giáp ở người lớn. Ở những khu vực vùng núi cao, số người mắc các bệnh suy giáp trạng cao hơn so với  những người ở vùng đồng bằng và miền biển. Đây là chứng cứ quan trọng cho thấy iốt có ảnh hưởng tới tuyến giáp như thế nào?

3. Nhiễm xạ

Đây là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh lý tuyến giáp, đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Khi bị nhiễm xạ do mắc bệnh phải điều trị bằng phóng xạ hay do phơi nhiễm trong các sự cố hạt nhân, người bệnh đều có nguy cơ cao bị những bệnh lý tuyến giáp như suy giáp, bướu giáp, ung thư tuyến giáp.... Bệnh không xuất hiện ngay khi phơi nhiễm mà có thể sau vài tháng, vài năm, hay hàng chục năm. Tuy nhiên không phải tất cả các trường hợp nhiễm xạ đều dẫn đến ung thư tuyến giáp. Điều cần chú ý là tuyến giáp của trẻ em thường nhạy hơn tuyến giáp ở người trưởng thành, nên nếu bị nhiễm xạ khi tuổi càng nhỏ, càng có nhiều khả năng bị các bệnh về tuyến giáp khi trưởng thành hơn so với những người bị nhiễm xạ khi lớn tuổi.

4. Thay đổi hormon:

Một trong những căn bệnh tuyến giáp có liên quan đến quá trình mang thai. Ở giai đoạn này hormon (nội tiết tố) của người phụ nữ thay đổi làm kích thích quá trình hình thành nên bướu hay các hạch ở tuyến giáp. Hay ở thời kỳ sau khi sinh, nhiều sản phụ bị viêm tuyến giáp sau sinh, đó cũng là do sự thay đổi nội tiết gây nên suy giáp tạm thời ở phụ nữ sau thời gian thai nghén. Người ta đã thống kê được rằng tỷ lệ mắc bệnh tuyến giáp ở phụ nữ cao hơn đàn ông gấp từ 2-4 lần.

Người mẹ mắc bệnh về tuyến giáp khi mang thai dễ dẫn đến các nguy cơ như suy tim, sẩy thai, sinh non, hay nguy hiểm hơn là hội chứng tiền sản giật. Tại Mỹ có tầm 3-4% số phụ nữ mang thai bị rối loạn chức năng tuyến giáp. Vậy nếu phụ nữ đã từng mắc bệnh tuyến giáp thì khi mang thai cần được theo dõi và thăm khám đầy đủ hơn.

5. Di truyền

Theo các nghiên cứu lâm sàng thì có khoảng 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có bố hay mẹ hoặc người thân trong gia đình đã từng bị ung thư tuyến giáp, nhưng cho đến nay các nghiên cứu khoa học vẫn chưa tìm ra được  yếu tố di truyền (gen) nào liên quan tới căn bệnh này. Hiện tại người ta đã xác định được rằng đột biến gen cũng là một trong những nguyên nhân gây ra những bệnh về tuyến giáp.

6. Uống thuốc điều trị các bệnh về tuyến giáp:

Khi bệnh nhân uống thuốc điều trị bệnh tuyến giáp mà không khỏi, bác sĩ sẽ cho chỉ định uống iốt phóng xạ, nó có công dụng ngăn chặn sự tổng hợp hormon T4 trong tuyến giáp, nhưng nó sẽ làm cho tuyến giáp bị suy, khiến bệnh nhân phải điều trị suốt đời.

7. Do mắc bệnh về não hay chấn thương não:

Có nhiều người sinh ra đã may mắn có được một tuyến giáp khỏe mạnh, nhưng vẫn có nguy cơ mắc những bệnh tuyến giáp nếu các tuyến điều tiết chức năng tuyến giáp bị ảnh hưởng. Ví dụ như nếu người bệnh mắc một chấn thương não nào đó, làm cho tuyến yên, vùng dưới đồi hoạt động không hiệu quả, nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp lên tuyến giáp, làm cho tuyến giáp tiết ít hormon hơn, lâu dần gây nên tình trạng suy giáp.

8. Do mắc bệnh tuyến giáp:

Những người đã từng bị bướu giáp, basedow hay hormon tuyến giáp mạn tính có nguy cơ cao bị bệnh ung thư tuyến giáp về sau này. Hay khi người bệnh đã từng mắc bệnh viêm tuyến giáp, mặc dù đã điều trị khỏi, nguy cơ tái bệnh  là rất cao.

Những triệu chứng của bệnh tuyến giáp (chia ra 2 thể suy giáp hay cường giáp) bao gồm:

- Triệu chứng suy giáp bao gồm mệt mỏi, táo bón, tăng cân, tê cứng ở các khớp, đầy bụng, hàm lượng cholesterol tăng, nguy cơ gây ra các bệnh tim mạch, trầm cảm, ...

- Nếu bị bệnh cường giáp, bệnh nhân thường có các triệu chứng như mệt mỏi, tim đập nhanh, sut cân không có lý do, hoặc ra mồ hôi, rối loạn giấc ngủ, dễ cáu gắt, không chịu được nóng...

- Hiệp hội bệnh Tuyến giáp Mỹ đã khuyến cáo, người từ 35 tuổi trở lên nên đi xét nghiệm định kỳ tuyến giáp 5 năm/lần.