Thú nuôi - CẨN TRỌNG VỚI THÚ CƯNG TRONG NHÀ
Dưới đây là một số căn bệnh tiềm ẩn do vật nuôi gây ra:
1. Giun, sán chó, mèo: do lây nhiễm từ các vật nuôi nhiễm ký sinh trùng. Thường gặp những bệnh như:
* Nhiễm giun Trichinella spiralis (hay còn gọi là trichinosis): Chó, mèo, heo, ngựa và thú hoang dã như chuột, chồn, gấu đều có tiềm ẩn bệnh trichinosis. Các vật nuôi bị nhiễm giun Trichinella spiralis do ăn phải thức ăn có chứa ký sinh trùng.
Ăn thịt heo, chó, mèo... bị bệnh, nếu nấu không chín kỹ chúng ta sẽ nhiễm bệnh. Nếu nhiễm nhẹ thì không thấy triệu chứng gì. Nếu nặng, bệnh nhân sẽ thấy bị mệt mỏi, đau nhức các bắp thịt và những khớp xương, mí mắt sưng phù, ngoài ra mắt có thể bị nhức nhối. Trường hợp nhiễm thật nặng sẽ có biến chứng tim và não.
* Nhiễm giun Toxocara canis hay Toxocara cati (còn gọi là toxocariasis): Nguy cơ lây nhiễm trứng giun đũa chó, mèo vào người tại Việt Nam rất cao do việc nuôi chó, mèo trong nhà khá phổ biến. Những ấu trùng này gây tổn thương tại các nơi chúng đến, gây bệnh giun đũa chó, mèo ở người.
Mức độ tổn thương của cơ thể cùng những triệu chứng tùy thuộc vào số lượng ấu trùng cũng như cơ quan chúng xâm lấn: gan, phổi, hệ thần kinh trung ương, mắt... Những triệu chứng lâm sàng của bệnh giun đũa chó, mèo được mô tả như sau:
- Thể ấu trùng di chuyển nội tạng: chủ yếu gặp ở trẻ dưới 5 tuổi với những triệu chứng: sốt, gan to và bị hoại tử, lách to, triệu chứng hô hấp giống như hen suyễn, bạch cầu ái toan tăng rất cao, các globulin miễn dịch IgM, IgG và IgE trong máu tăng. Hơn nữa, có thể gặp viêm cơ tim, viêm thận, hệ thần kinh trung ương bị thương tổn với những triệu chứng co giật, triệu chứng tâm thần kinh hay bệnh lý ở não.
- Thể ấu trùng di chuyển ở mắt: gặp ở trẻ 5 - 10 tuổi với triệu chứng giảm thị lực một bên mắt, đôi khi bị lé mắt. Mức độ suy giảm thị lực còn tùy thuộc vào vùng bị thương tổn (võng mạc, điểm vàng), thậm chí có thể dẫn đến mù lòa.
* Nhiễm sán kim Echinococcus granulosus: Do xâm nhập ký sinh trùng trong cơ thể, nang sán sẽ chèn ép các phủ tạng, cơ quan xung quanh và gây nên các biến chứng quan trọng sau này. Sự tổn thương và nguy hại còn tùy thuộc vào vị trí có nang sán ký sinh.
Nang sán thứ phát có thể 2 - 5 năm sau mới xuất hiện kể từ khi nang sán tiên phát bị vỡ và thường gây tử vong ở giai đoạn này. Chẩn đoán rất khó do nang sán phát triển chậm so với các loại u nang khác. Chụp phim X-quang có thể giúp phát hiện nang sán sớm.
Xét nghiệm máu ghi nhận bạch cầu ái toan tăng cao hay chẩn đoán huyết thanh miễn dịch đặc hiệu sán kim dương tính là các dấu hiệu chỉ điểm, giúp chẩn đoán bệnh.
Phòng bệnh hiệu quả nhất là không cho chó ăn những nang sán khi giết mổ lợn, cừu, trâu, bò. Cần chú ý giữ gìn vệ sinh khi tiếp xúc, vui đùa với chó. Nếu gia đình nuôi chó nhà, cần có chế độ chăm sóc cho chó, định kỳ phải khám bệnh phát hiện bệnh sán kim ở chó và điều trị triệt để bệnh cho chó.
2. Bệnh “mèo cào” (tên khoa học bartonellosis): hội chứng viêm hạch bạch huyết do vi trùng Bartonella henselae gây ra. Tổn thương bao gồm một hoặc vài mụn mủ xuất hiện 3 - 10 ngày sau khi bị mèo cắn hoặc cào, theo sau là sưng hạch tại gần vị trí bị cắn, cào (thường ở cổ hoặc nách) cùng với triệu chứng sốt, mệt mỏi...
Một số dấu hiệu không đặc trưng có thể gặp như sưng mắt, viêm não, viêm khớp và nhiễm trùng toàn thân trầm trọng.
3. Dị ứng: mẩn đỏ, ngứa da do lông chó, mèo, hoặc do các bọ chét, rận từ các vật nuôi. Nặng hơn có thể gây chàm (eczema) và hen (suyễn), triệu chứng thường gặp là ngứa đỏ da, sần sùi và dễ tái phát cùng một vị trí trên cơ thể, ho, khò khè, khó thở…
