Phế quản - Chế độ dinh dưỡng, tập luyện cho người bị hen suyễn
Hen suyễn là một loại bệnh dị ứng đường hô hấp. Khi bị dị ứng, lớp niêm mạc phế quản sẽ bị sưng phồng lên làm cho đường hô hấp bị thu hẹp khiến bệnh nhân bị khó thở. Những cơ bao quanh đường hô hấp cũng có thể bị co thắt làm cho việc hô hấp càng trở nên khó khăn hơn. Bệnh nhân sẽ cảm thấy ngực như bị lấp lại, thở ra rất khó, kèm theo đó là tiếng khò khè, ho. Bệnh nhân không nằm ngửa được mà phải ngổi há miệng để thở. Nếu bệnh nặng thì mồ hôi sẽ bị vã ra đầm đìa, môi lưỡi tím, người bứt rứt vật vã…
Mỗi cơn hen kéo dài thời gian khoảng 10-15 phút hay có thể dài hơn, sau đó giảm dần. Cơn thường hay phát vào ban đêm, lúc trời trở lạnh, thời tiết thay đổi, hay cơn phát theo chu kỳ.
Các tác nhân gây dị ứng thường là phấn hoa, lông động vật, bụi nhà, những nhà bào nấm, những loại vi khuẩn, những loại khói gây ô nhiễm không khí, những loại dược phẩm...Ngoài ra, những loại thực phẩm có thể gây dị ứng như tôm, cua, trứng, thịt bò, thịt gà cá trích, cá ngừ, tôm, sò lông, nhộng tằm, măng tre, đậu phộng, hạt điều, giá đậu, trái thơm (dứa), bia, rượu …
Một số yếu tố khác gây nên hen suyễn như thần kinh căng thẳng, nội tiết tố thay đổi, thời tiết, khí hậu, môi trường ẩm ướt… đều có ảnh hưởng đến bệnh hen suyễn.
.jpg)
Bệnh nhân hen suyễn cần có chế độ ăn uống hợp lý. Ảnh: ecdc.europa
Những người bị hen suyễn nên tránh các loại thức ăn có thể gây dị ứng. Nên ăn nhiều rau xanh, củ, quả có chứa nhiều vitamin C (cần được cung cấp đến 2g vitamin C mỗi ngày) như cam quýt, chanh, bưởi, kiwi, sơ ri, ổi, xoài, thanh long, rau bồ ngót, cần tây, ớt chuông, rau dền đỏ, rau đay, mồng tơi, cải xanh, cà chua…
Nên sử dụng nhiều thực phẩm giàu beta caroten có trong gấc, bí đỏ, cà rốt, đu đủ, khoai lang bí, rau bồ ngót, ớt chuông màu vàng, màu cam..., và vitamin E có nhiều trong dầu thực vật và những loại đậu, hạt, cũng có giúp bảo vệ và tăng cường chức năng hô hấp.
Người bệnh hen suyễn thì cũng sẽ cần ăn thêm những loại rau củ như hành tây, tỏi, nghệ, ớt, tương hạt cải, bông cải xanh, những loại ngũ cốc lứt, những loại rau thơm, để tăng cường sức đề kháng, tiêu đàm, bảo vệ và làm thông lợi đường hô hấp.
Hàng ngày thì nên ăn uống đầy đủ và cân đối những chất dinh dưỡng cần thiết, nhất là cần chú ý đến lượng chất đạm có trong thịt, cá, trứng, sữa, những loại đậu (cung cấp ít nhất 1g đạm/kg thể trọng/ngày). Tỷ lệ chất béo trong khẩu phần cần chiếm khoảng 40 - 45% tổng năng lượng cung cấp mỗi ngày. Chất bột đường trong khẩu phần ăn hàng ngày cũng có công dụng giúp làm tăng thông khí của đường hô hấp.
Những thực phẩm giàu chất béo omega 3 có thể giúp làm giảm bớt tình trạng viêm, giảm nguy cơ bị khó thở, thở khò khè. Những loại thực phẩm giàu omega 3 là cá hồi, cá trích, cá thu, những loại hạt có dầu, còn có thể giúp phòng ngừa bệnh hen suyễn di truyền ở trẻ nhỏ.
Cần hạn chế muối (dưới 6g muối/ngày). Tránh xa các thực phẩm sinh hơi, gây trướng bụng, như thức uống có ga, táo tây, trái bơ, dưa hấu, đậu phộng rang, bông cải, bắp cải, bắp, hành, rau cải ngâm giấm hay làm dưa chua...
Nên có một chế độ tập luyện thể dục thể thao vừa sức như: luyện khí công, yoga, thái cực quyền, xoa bóp cơ thể hàng ngày, cũng rất có lợi cho những người bị hen suyễn.
Đồng thời, bệnh nhân cũng nên giữ cho mình một tâm thái nhẹ nhàng, không lo âu, hoặc căng thẳng quá mức.
