Bạch cầu - Phân biệt bệnh bạch cầu và ung thư bạch huyết
Theo thống kê cho thấy, có khoảng 48.610 người Mỹ được chẩn đoán bị mắc bệnh bạch cầu và khoảng 79.030 người được chẩn đoán là mắc bệnh ung thư bạch huyết năm 2013. Cứ 10 phút, hai căn bệnh này sẽ cướp đi mạng sống của một người trên toàn thế giới.
Cho dù 2 loại ung thư này có các triệu chứng giống nhau, nhưng vẫn có một vài điểm khác nhau về nguồn gốc, triệu chứng và điều trị giữa 2 căn bệnh này.
Bệnh bạch cầu cấp dòng Lympho
Nguồn gốc bệnh bạch cầu và ung thư bạch huyết
Cả bệnh bạch cầu và ung thư bạch huyết đều là các bệnh của tế bào bạch cầu.
Trong bệnh bạch cầu, tủy xương sản xuất ra rất nhiều tế bào bạch cầu, đồng thời các bạch cầu này không lão hóa và chết đi theo cách như thường lệ. Thay vào đó, những tế bào này tiếp tục phân chia và cuối cùng, có số lượng nhiều hơn cả tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Bệnh bạch cầu thường bắt đầu xuất phát từ những hạch bạch huyết
Ung thư bạch huyết cũng thường bắt đầu từ những hạch bạch huyết. Đó là những mô nhỏ giúp cơ thể chống lại tình trạng nhiễm trùng của cơ thể. Một vài loại ung thư bạch huyết có thể xảy ra do sự lan truyền của những tế bào bạch cầu khác thường đến các phần khác trên cơ thể.
Những loại bệnh bạch cầu
Bệnh bạch cầu có khả năng là cấp tính hay mãn tính. Những trường hợp cấp tính sẽ làm cho tình trạng ung thư lan ra nhanh hơn. Bệnh bạch cầu mãn tính là dạng phổ biến hơn thông thường, phát triển chậm hơn ở giai đoạn đầu.
Có 4 loại bệnh bạch cầu chính, được phân chia dựa vào tỷ lệ tiến triển và nguồn gốc tế bào ung thư. Bao gồm:
- Bệnh bạch cầu cấp tính thể tủy
- Bệnh bạch cầu mãn tính thể tủy
- Bệnh bạch cầu cấp tính thể lympho
- Bệnh bạch cầu mãn tính thể lympho.
Triệu chứng của bệnh bạch cầu
Bệnh bạch cầu là một bệnh thường phát triển rất chậm, vì vậy bạn có thể không cảm thấy các triệu chứng bệnh ngay tức thì. Theo 1 thời gian, tác động của việc có quá nhiều tế bào bạch cầu dư thừa cùng với việc suy giảm số lượng tế bào hồng cầu sẽ ảnh hưởng lớn đến cơ thể. Một vài triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Dễ bị bầm tím
- Chảy máu
- Mệt mỏi quá mức
- Vã mồ hôi vào ban đêm và sốt
- Tăng các tình trạng nhiễm trùng của cơ thể
- Đau đầu
Những lựa chọn điều trị bệnh bạch cầu
Việc điều trị bệnh bạch cầu sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh vào thời điểm chẩn đoán. Nếu bệnh phát triển chậm, bác sỹ sẽ dùng cách tiếp cận “theo dõi và chờ đợi” (watchful waiting). Đây là cách tiếp cận quan trọng trong bệnh bạch cầu mãn tính thể lympho và thường là không có triệu chứng.
Điều trị để ngăn chặn việc hình thành tạo nên những tế bào bất thường trong máu và trong những hạch bạch huyết bao gồm:
- Hóa trị
- Xạ trị
- Cấy tế bào gốc
- Trị liệu đích (dùng thuốc để ngặn chặn việc phát triển các tế bào bất thường)
Ung thư bạch huyết dạng Hodgkin và không Hodgkin
Không giống như là bệnh bạch cầu, ung thư bạch huyết thường chỉ ảnh hưởng đến những hạch bạch huyết. Những loại ung thư bạch huyết tác động phụ thuộc vào nguồn gốc của tế bào ung thư. Một vài trường hợp bệnh sẽ bắt đầu từ hệ bạch huyết, trong khi một vài trường hợp khác bệnh lại bắt đầu ở tế bào bạch cầu giống như trong bệnh bạch cầu thể tủy.
Loại ung thư này được gọi là ung thư bạch huyết dạng không Hodgkin. Bệnh xảy ra khi chỉ khi tế bào T hoặc tế bào B bên trong bạch cầu trở nên khác thường. Ngược lại, ung thư bạch huyết dạng Hodgkin sẽ thường bắt đầu bằng việc phì đại một hạch bạch huyết. Sau đó thì bệnh sẽ lan ra các hạch bạch huyết khác và cả đến các cơ quan khác trong cơ thể (ví dụ như lan vào phổi). Ung thư bạch huyết dạng Hodgkin không phổ biến như là dạng không Hodgkin.
Dấu hiệu của ung thư bạch huyết
Dấu hiệu sẽ phụ thuộc vào việc bạn bị ung thư dạng Hodgkin hay không Hodgkin.
Dạng Hodgkin sẽ gây ra các dấu hiệu:
- Sưng nhưng không đau các hạch bạch huyết
- Không thấy ngon miệng và sụt cân
- Ngứa ngoài da
- Sốt và vã mồ hôi ban đêm
Ung thư bạch huyết dạng không Hodgkin có thể gây ra các triệu chứng giống nhau, nhưng cũng có khả năng bao gồm thêm các triệu chứng sau:
- Khó thở
- Đau ngực
- Sưng, đau bất thường
- Mệt mỏi quá mức
Điều trị ung thư bạch huyết
Giống như bệnh bạch cầu, điều trị ung thư bạch huyết tác động phụ thuộc vào mức độ bệnh của bệnh nhân.
Trong dạng Hodgkin, những tế bào ung thư thường dễ điều trị hơn bởi chúng vẫn còn nằm trong những hạch bạch huyết. Hóa trị và xạ trị là hai cách điều trị phổ biến nhất cho ung thư dạng này.
Hai phương pháp này cũng được dùng để điều trị dạng không Hodgkin nhưng với dạng này cũng có thể áp dụng những phương pháp điều trị như là với bệnh bạch cầu. Như là, một bác sỹ chuyên khoa ung thư có thể sử dụng phương pháp trị liệu đích để trực tiếp chặn tế bào bạch cầu để chúng không trở thành khác thường.
Triển vọng cho cả hai loại ung thư
Bệnh bạch cầu và ung thư bạch huyết thường phát triển chậm hơn so với những loại ung thư khác. Tuy vậy, bạn không nên tự thỏa mãn với điều này bởi việc điều trị ung thư sẽ có kết quả hơn khi được phát hiện sớm.
Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 59% người bệnh mắc bệnh bạch cầu từ năm 2003 đến năm 2009 đã sống được thêm 5 năm sau khi họ phát hiện bệnh. Một vài báo cáo khác cho rằng tỷ lệ sống của những người bệnh mắc ung thư bạch huyết là 88% trong cùng khoảng thời gian trên.
Mặc dù dạng ung thư Hodgkin rất hiếm khi gặp nhưng chữa trị cũng sẽ có hiệu quả hơn nếu được chúng ta phát hiện sớm.
