Rau củ quả - Những lợi ích tuyệt vời từ mè đen (mè trắng) đem lại cho sức khỏe chúng ta
Hạt mè chứa khoảng 40 - 60% dầu, 22% là chất đạm, còn có đồng, canxi, oxalat. Trong dầu mè có chứa nhiều calo, axít béo omega 3 và omega 6... có ích cho tim mạch, tăng tuổi thọ. Mè đen và mè trắng đều tốt cho sức khỏe, nhưng đông y khuyến cáo chúng ta nên sử dụng mè đen do đây được xem như một vị thuốc.
Mè đen có công dụng hữu hiệu trong các vấn đề về tiêu hóa như: nhuận tràng, trị táo bón, khó tiêu. Hãy chọn mè tươi ngon tại nơi bán đáng tin cậy, rồi về nhặt sạch, đãi qua với nước. Để ráo rồi cho vào chảo rang chín. Khi hạt mè phồng lên và nổ lách tách thì có nghĩa là đã chín, lưu ý không để lửa lớn để tránh việc mè bị cháy. Đem xay nhuyễn rồi trữ trong những hũ sạch để chế biến thành nhiều món ăn ngon.
Cách thông dụng nhất là chế biến thành chè mè đen (còn gọi là chí mà phù). Mè đã chín và xay nhuyễn hòa với nước lọc, bột sắn dây hay bột nếp, cho lên bếp đun sôi, bỏ thêm một ít đường rồi nhấc xuống. Món này trị táo bón rất hiệu quả, có thể ăn một chén trước khi đi ngủ mỗi ngày. Người Nam bộ thường cho thêm nước dừa hay sữa vào cũng rất ngon.
Đối với người lớn tuổi thì cho bột mè đã xay nấu cùng với khoai mỡ hay với gạo tẻ thành món cháo để ăn mỗi ngày cũng sẽ rất tốt. Những người trẻ nếu không có thời gian thì có thể trộn hạt mè đen đã rang với đậu phộng giã nhuyễn cùng một ít muối, tiêu, thành loại gia vị để ăn cùng cơm hay xôi mỗi ngày.
Mè đen cũng còn giúp tiêu hủy những loại giun sán trong đường ruột, vì thế nên trữ loại thực phẩm này trong gian bếp nhà bạn nhé.
Đông y gọi hắc chi ma, thường sử dụng mè đen như một vị thuốc giúp làm đen tóc kết hợp với hà thủ ô. Mè đen còn giúp trị mụn nhọt, làn da mềm mại. Vì thế, bên cạnh việc sử dụng trực tiếp mè đen còn có thể sử dụng dầu mè để thay thế những loại dầu ăn khác trong chế biến. Dầu mè cũng rất thân thiện với trẻ nhỏ do chứa nhiều vitamin E, B và can xi.
Giữ cho da đẹp và tóc lâu bạc:
Mè đen 500g đem phơi khô, sao chín, tán ra bột, cho vào lọ sạch để sử dụng dần. Khi ăn, cho 1-2 thìa bột mè đen vào bát, bỏ thêm đường tùy theo khẩu vị (nếu có đường phèn càng tốt), đổ nước sôi vào quấy đều thành chè. Chè mè đen thích ăn lúc nào thì ăn lúc ấy, ăn liên tục trong nhiều ngày sẽ có tác dụng rất tốt cho da, tóc; người trẻ lâu giữ được vẻ đẹp, lại chữa khỏi ho khan và táo bón.
Chữa đầy chướng bụng (người bệnh có cảm giác ậm ạch, sau mỗi lần ăn vào lại đầy bụng, chướng hơi bí bích không tiêu):
Lấy mè đen giã nhỏ nấu cháo và cho vào 1 cái vỏ quýt khô. Khi ăn nêm thêm một ít muối cho vừa miệng. Ăn vài lần sẽ khỏi.
Chữa sản phụ thiếu sữa.
Bài 1: Lấy 30g mè đen giã nhỏ; cùng với gạo tẻ (chừng 50-60g) cho hết vào nước nấu nhừ thành cháo rồi ăn. Món cháo này vừa có tác dụng lợi sữa, vừa nhuận tràng, thích hợp cho phụ nữ sau khi sinh bị táo bón, và không đủ sữa cho con bú.
Bài 2: mè đen 30g giã nhỏ, tằm rang khô 10g nghiền vụn (có thể theo tỷ lệ này làm nhiều, bảo quản tốt để sử dụng dần). Cả 2 thứ đem trộn với đường đỏ (vị vừa ăn), đổ nước sôi vào, đậy nắp kín, sau 10 phút thì ăn. Mỗi ngày ăn 1 lần lúc đói. Chỉ ăn 2 ngày là sữa bắt đầu ra, sau 4 ngày thì sữa ra đều và đủ cho con bú.
Lấy một ít dầu mè đem đun sôi, giữ nhỏ lửa cho sôi nhẹ 15 phút. Để nguội, đổ dầu vào lọ sạch có nút kín, sử dụng dần. Mỗi ngày nhỏ mũi 3 lần: ban đầu chỉ nhỏ 2-3 giọt, khi đã quen rồi thì tăng lên 4-5 giọt. Sau khi nhỏ thuốc không được cử động mạnh 2-3 phút cho dầu lan ra ngấm kỹ vào niêm mạc mũi. Sử dụng sau 2 tuần sẽ khỏi bệnh.
Chữa chân tay đau buốt hơi thũng:
Đây là chứng do thấp nhiệt thâm nhiễm làm chân tay đau buốt và hơi thũng. Cách chữa trị: lấy 40g hạt mè đen, rang có mùi thơm, tán bột, đổ vào 40g rượu, ngâm trong một đêm, chia đều uống nhiều lần, bệnh sẽ tự giảm dần và khỏi.
Bài 1: Mè đen 200g, hà thủ ô đỏ, kỳ tử, long nhãn, tang thầm (quả dâu), bá tử nhân (hạt trắc bá) mỗi vị 100g, mật ong vừa đủ. Tán bột làm viên, mỗi ngày uống 10-20 viên, có thể sử dụng ở dạng thuốc sắc liều thích hợp.
Bài 2: mè đen, đại táo, xuyên khung, đương quy, bá tử nhân, mỗi vị 8g. Thục địa, bạch thược mỗi vị 12g. Tất cả cho vào ấm sắc uống ngày một tháng.